Pakistan

2023-nji ýylda Pakistanyň walýuta hümmetiniň üýtgemegi güýçlener we ýylyň başyndan bäri 22% peselip, hökümetiň karz ýüküni hasam artdyrar.2023-nji ýylyň 3-nji martyna çenli Pakistanda resmi walýuta ätiýaçlyklary bary-ýogy 4,301 milliard dollar boldy.Päkistan hökümeti köp sanly daşary ýurt walýutasyna gözegçilik syýasaty we importy çäklendirmek syýasatlaryny girizen hem bolsa, Hytaýyň soňky ikitaraplaýyn kömegi bilen Pakistanyň walýuta ätiýaçlyklary aýda 1 import kwotasyny ýapyp bilmeýär.Şu ýylyň ahyryna çenli Pakistan 12,8 milliard dollar karzy üzmeli.

Pakistanda agyr bergi bar we gaýtadan maliýeleşdirmek islegi ýokary.Şol bir wagtyň özünde, walýuta ätiýaçlyklary gaty pes derejä düşdi we daşarky töleg kuwwaty gaty gowşak.

Pakistanyň merkezi banky, import edilýän harytlardan doly konteýnerleriň Pakistanyň portlarynda ýygnanýandygyny we alyjylaryň tölemek üçin dollar alyp bilmeýändigini aýtdy.Awiakompaniýalar we daşary ýurt kompaniýalary üçin önümçilik toparlary azalýan ätiýaçlyklary goramak üçin maýa gözegçiliginiň dollaryň yzyna dolanmagynyň öňüni alýandygyny duýdurdylar.Resmileriň aýtmaklaryna görä, dokma we önümçilik ýaly zawodlar ýapylýar ýa-da gysga wagt işleýär.

Türkiýe

Türkiýede ýakynda bolup geçen katastrofiki ýer titremesi eýýäm ýokary inflýasiýanyň ýokarlanmagyny dowam etdirdi we iň soňky inflýasiýa derejesi 58% -e çenli ýokary.

Fewral aýynda görlüp-eşidilmedik öýjükli topar Türkiýäniň günorta-gündogaryny haraba öwürdi.45,000-den gowrak adam öldi, 110,000 adam ýaralandy, 173,000 bina zeper ýetdi, 1,25 milliondan gowrak adam başga ýerlere göçürildi we 13,5 milliona golaý adam betbagtçylyga gönüden-göni täsir etdi.

JPMorgan Chase, ýer titremesiniň azyndan 25 milliard ABŞ dollaryna barabar ykdysady ýitgi çekendigini we betbagtçylykdan soňky dikeldiş çykdajylarynyň 45 milliard ABŞ dollaryna barabar boljakdygyny we bu jemi içerki önümiň azyndan 5,5 göterimini tutjakdygyny we çäklendirme bolup biljekdigini çaklaýar. ýakyn 3-5 ýylda ýurduň ykdysadyýeti.Sagdyn işlemegiň agyr zynjyrlary.

Betbagtçylygyň täsirinde Türkiýedäki häzirki içerki sarp ediş görkezijisi düýpgöter öwrüldi, hökümetiň maliýe basyşy ep-esli ýokarlandy, önümçilik we eksport mümkinçilikleri agyr zaýalandy, ykdysady deňsizlik we ekiz defisit barha artdy.

Liranyň hümmeti dollara 18,85 lira düşüp, iň pes pese gaçdy.Walýuta hümmetini durnuklaşdyrmak üçin Türkiýäniň Merkezi Banky ýer titremesinden soň iki hepdäniň içinde 7 milliard ABŞ dollary walýuta ätiýaçlyklaryny ulandy, emma peseliş tendensiýasyny henizem saklap bilmedi.Bankirler häkimiýetleriň walýuta islegini azaltmak üçin goşmaça çäreleri görmegine garaşýarlar

Egypt

Import üçin zerur bolan daşary ýurt walýutasynyň ýoklugy sebäpli Müsüriň Merkezi Banky geçen ýylyň mart aýyndan bäri walýutanyň hümmetini peseltmek ýaly birnäçe özgertme çärelerini amala aşyrdy.Müsür funty geçen ýylda bahasynyň 50% -ini ýitirdi.

Januaryanwar aýynda Müsür walýuta krizisi sebäpli Müsüriň portlarynda 9,5 milliard dollarlyk ýük gysylanda alty ýylda dördünji gezek Halkara Walýuta Gaznasyna ýüz tutmaga mejbur boldy.

Häzirki wagtda Müsür soňky bäş ýylda iň erbet inflýasiýa bilen ýüzbe-ýüz boldy.Mart aýynda Müsüriň inflýasiýa derejesi 30% -den geçdi.Şol bir wagtyň özünde, müsürliler yza süýşürilen töleg hyzmatlaryna has köp bil baglaýarlar we hatda azyk we egin-eşik ýaly arzan gündelik zerur zatlar üçin tölegiň yza süýşürilmegini saýlaýarlar.

Argentina

Argentina Latyn Amerikasyndaky üçünji uly ykdysadyýetdir we häzirki wagtda dünýäde iň ýokary inflýasiýa derejesine eýe.

Argentinanyň Milli statistika we ilat ýazuwy instituty tarapyndan berlen maglumatlara görä, ýerli wagt bilen 14-nji martda ýurduň fewral aýynda ýyllyk inflýasiýa derejesi 100% -den geçdi.1991-nji ýylda giperinflýasiýa wakasyndan bäri Argentinanyň inflýasiýa derejesiniň ilkinji gezek 100% -den geçmegi.